IV. EVRİM, BİLİM VE EĞİTİM SEMPOZYUMU
Karanlığı dağıtmak için
IV. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu
Türkiye’de toplum, bilim, bilimsel düşüncenin toplumsal algıdaki yeri sürekli saldırıya maruz kalıyor. Çok mu abartıyoruz? Örneğin, artık adında bilim geçen bir bakanlığımız var, denilebilir. Ama bizzat bakanın kendisi üniversitelerin, bilimle bağını koparıp fizikçi veya biyolog değil, pastacı yetiştirmesi gerektiğini söylüyor. Evrimsiz biyoloji (bilim) olmaz demenin, teoriyi inanca dönüştürmek olduğunu iddia ediyor. Ülkemizde matematik, biyoloji, kimya ve fiziğin tüm bilim ve teknolojinin altyapısını oluşturduğundan habersiz politikalar izlenmeye devam ediliyor.
Evrim teorisinin bilim dünyasında tuttuğu yer, teoriyi “maymundan mı geldik?” sığlığında tanımlayanların saldırılarıyla yıkılacak değil. Bunu, teorinin açıklayıcı gücünden biliyoruz. Evrimin doğada olgusal olarak tespit edilebilmesinden biliyoruz. Ama zaten konunun bam teli burası değil. Evrim bir ideoloji değil, bilimsel bir teoriyse neden mücadele edilen bir alan haline gelmiş durumda?
Çünkü sürekli gerici hamlelerle şekillendirilmeye çalışılan bir toplumda yaşıyoruz. Çünkü bilim “patentli pasta” yapmayı değil, ufuk açıcı izleğiyle insan yaşamının iyileşmesini ve Dünya’daki tüm yaşam çeşitlerinin korunmasını sağlamalı diye düşünüyoruz. Çünkü aydınlanmış bir toplumun kendi kaderini çizebildiğini gördüğümüz bir tarihsel birikime sahibiz. Dolayısıyla evrim kuramının öğretilmesini savunmayı ve anlaşılması için çaba sarf etmeyi, yaşadığımız karanlıktan çıkış mücadelesinin bir parçası olarak görüyoruz.
Ne mutlu ki elimiz zayıf değil. Ülkemizde evrim kuramı yasaklandıkça, hurafeler yaygınlaştırılmaya çalışıldıkça, evrim kuramına ilgi duyan, öğrenmek isteyen, tartışan, merak eden gençlerin, öğretmenlerin sayısı artıyor. Aydınlık için, bilimsel düşüncenin yaygınlaşması için mücadele eden bilim insanları ve aydınlar da daha fazla üretiyor.
Tüm bu katkılarla hazırlıklarına başladığımız IV. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu’ndaki oturumlarda, geçen yüzyıllarda evrim kuramına yönelik yürütülen tartışmalardan, günümüzde evrimsel biyolojinin yanıt bulmaya çalıştığı sorulara uzanan tartışmalara yer vereceğiz. İnsan davranışının biyolojik temellerini sinir bilim alanından çalışmalarla irdeleyip, biyolojik evrimle toplumsal hareket arasındaki ilişkileri ele alacağız. Farklı çalışma alanlarında evrim kuramının yeri ve bilimin toplumsal alanda yaygınlaştırılması başlıkları da sempozyumda yer bulacak.
Karanlığı dağıtma mücadelesinin bilimsel ayaklarından birini oluşturduğunu düşündüğümüz, evrim alanındaki çalışmaların yaygınlaşması ve bu alandaki yeni tartışmaların toplumla paylaşılması amacıyla, 21-22 Aralık 2013 tarihlerinde gerçekleşecek olan IV. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu’na tüm akademisyenleri, öğretmenleri, öğrencileri ve halkımızı davet ediyoruz.
IV. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyum Programı
21 Aralık 2013 Cumartesi
08.30 Kayıt
09.30 Açılış Konuşmaları
1. Oturum: Herkes için Evrim (Oturum Başkanı: Ender Helvacıoğlu)
10.00 – 10.20 “Türkiye’de Popüler Bilim Yayıncılığı” İnan Aran
10.20 – 10.40 “Bilim-Sözde Bilim Ayrımı” Nalan Mahsereci
10.40 –11.00 "Paleontolojik Bulguların Işığı Altında Türkiye'de Doğa Tarihi Müzeciliği" Serdar Mayda
11.00 – 11.20 “Evrim Düşüncesinin Toplumsallaştırılmasında Öğrenci Kulüplerinin Rolü” Seval Bal
11.20 – 11.40 "Çocuklar için Evrim Atölyesi Deneyimi" Tuluğ Ünlütürk
11.40 – 12.00 Tartışma
12.00 – 13.00 Öğle Yemeği
2. Oturum: İnsan Davranışının Kökenini Anlamada Sinirbilim (Oturum Başkanı: Erhan Nalçacı)
13.00 – 13.20 "Evrimin genetik olarak belirlenmemek üzere belirlediği insan beyni" Hakan Gürvit
13.20 – 13.40 “Evrimsel psikiyatri penceresinden ruhsal fenomenlerin nörobiyolojisine bakış” Ejder Yıldırım
13.40 – 14.00 “Yalnızlık, Otizm ve Nörobilim” Barış Korkmaz
14.00 – 14.20 “Gezi olaylarına Sinirbilimsel bir bakış”Tamer Demiralp
14.20 – 14.40 Tartışma
14.40 – 15.00 Ara
3. Oturum: Dünden Bugüne Evrim, Bilim ve Eğitim Tartışmaları (Oturum Başkanı: Yaman Örs)
15.00 – 15.20 “Evrim Kuramının Sessiz Kahramanı: Alfred Russel Wallace” Aykut Kence
15.20 – 15.40 "Genetik Belirlenimciliğin Tarihi: Morgan'ın Sinek Odasından Genom Analizine" Gökhan Akbay
15.40 – 16.00 “Ortaöğretimde Bilim Öğretimi: Nasıl ve Neden Değişiyor?” Zelal Özgür Durmuş
16.00 – 16.20 "Marksizm: Ne Kadar Bilim, Ne Kadar Siyaset?" Metin Çulhaoğlu
16.20 – 16.40 Tartışma
17.00 - 18.30 Evrim Şenliği Atölyeleri
22 Aralık 2013 Pazar
4. Oturum: Doğal Seçilim: Modeller, Ölçekler, Toplumsal Yanılsamalar (Oturum Başkanı: Mahinur Akkaya)
10.00 – 10.40 "Doğal Seçilim Bir Yaşam Kavgası Mıdır? Seçilimin Avam Kullanımı Karşısında Temel Popülasyon Genetik Modeller" Ergi Deniz Özsoy
10.40 – 11.10 "Makroevrim ve Biyoçeşitlilik; Çevresel Faktörler ve Biyotik Etkileşimler" Ferhat Kaya
11.10 – 11.40 "İnsan Evriminde Sürüklenme ve Seçilim" Mehmet Somel
11.40 – 12.00 Tartışma
12.00 – 13.00 Öğle Yemeği
13.00 – 14.00 Andrew Berry
5. Oturum: Evrim Bunun Neresinde? (Oturum Başkanı: Aslı Tolun)
14.00 – 14.20 "Anadolu'nun Biyoçeşitliliği" Çağatay Tavşanoğlu
14.20 – 14.40 “İnsan Genom Projesi ve Sonrası” Tolga Emre
14.40 – 15.00 "Biyolojik Saat ve Evrim" Nurettin Abacıoğlu
15.00 – 15.20 "'Evrimi müzik üzerinden düşünmek" Ali Cenk Gedik
15.20 – 15.40 Tartışma
15.40 – 16.00 Ara
6. Oturum: Biyolojik Evrimden Toplumsal Harekete (Oturum Başkanı: İzge Günal)
16.00 – 16.20 “İnsan Evriminde Biyoloji-Kültür İlişkisi” İzzet Duyar
16.20 –16.40 "Sınıfsız Topluluklardan Sınıflı Toplumlara Geçiş Sürecinde Kültürel Evrim" Alaeddin Şenel
16.40 – 17.00 “Bilimsel-teknolojik Gelişmelerin Toplumsal Süreçlere Etkisi” Ender Helvacıoğlu
17.00 – 17.20 Tartışma
17.20 Kapanış Konuşması
IV. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu
BİLİM KURULU
Prof. Dr. Aslı Tolun – Boğaziçi Üniversitesi
Prof. Dr. Aykut Kence – ODTÜ
Prof. Dr. Berna Alpagut - Ankara Üniversitesi
Doç. Dr. Cemal Ün – Ege Üniversitesi
Prof. Dr. Cihan Demirci – İstanbul Üniversitesi
Doç. Dr. Derya Atamtürk Duyar - İstanbul Üniversitesi
Yard. Doç. Dr. Devrim Güven – Boğaziçi Üniversitesi
Prof. Dr. Engin Umut Akkaya - Bilkent Üniversitesi
Doç. Dr. Ercan Arıcan – İstanbul Üniversitesi
Doç. Dr. Ergi Deniz Özsoy – Hacettepe Üniversitesi
Yard. Doç. Dr. Güldem Baykal Büyüksaraç - İstanbul Üniversitesi
Prof. Dr. H. Erol Eroğlu – Süleyman Demirel Üniversitesi
Prof. Dr. Hakan Gürvit - İstanbul Üniversitesi
Prof. Dr. İzge Günal – Dokuz Eylül Üniversitesi
Prof. Dr. İzzet Duyar – İstanbul Üniversitesi
Prof. Dr. Mahinur S. Akkaya – ODTÜ
Prof. Dr. Mehmet Özdoğan – İstanbul Üniversitesi
Doç. Dr. Meral Kence - ODTÜ
Doç. Dr. Oğuz Altungöz – Dokuz Eylül Üniversitesi
Yard. Doç. Dr. Özgür Taşkın – Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Doç. Dr. Raşit Bilgin – Boğaziçi Üniversitesi
Prof. Dr. Serdar Demirgören – Ege Üniversitesi
Doç. Dr. Serhat İrez – Marmara Üniversitesi
Prof. Dr. Yaman Örs
Prof. Dr.Yılmaz Çamlıtepe – Trakya Üniversitesi
Yard. Doç. Dr. Zeki Apaydın – Ondokuz Mayıs Üniversitesi
IV. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu
DÜZENLEME KURULU
Burcu Yılmaz - İstanbul Üniversitesi
Çağatay Tarhan - İstanbul Üniversitesi
Çiçek Dilek Bakanay - Marmara Üniversitesi
Ercan Tatlı - Marmara Üniversitesi
Ezgi Altınışık - İstanbul Üniversitesi
Gizem Gül - Boğaziçi Üniversitesi
Gökhan Akbay - ODTÜ
Iraz Akış - İstanbul Üniversitesi
İstem Fer - Potsdam Üniversitesi
Kahraman İpekdal - Ahi Evran Üniversitesi
Mehmet Kale - Ankara Üniversitesi
Mehmet Somel - ODTÜ
Ozan Toraman - İstanbul Üniversitesi
Ömer Faruk Taştan - İstanbul Üniversitesi
Pınar Çağlar - Yıldız Teknik Üniversitesi
Zelal Özgür Durmuş - Marmara Üniversitesi
...
Özgür Bilim Duvarı: Sempozyum günlerinde "Özgür Bilim Duvarı" açılıyor. Yasaklama, kısıtlama, sansür yok! Ama evrimin, bilimin ülkemizde düştüğü vahametin nedenleri üzerine düşünmece var. Katılımcılar fikirlerinizi, afişlerinizi, duyurularınızı, çizimlerinizi bu duvar üzerinde diğer bilimseverlerle paylaşbilirsiniz. Yaratıcı üretimlerinizle bilimin toplumsallaşmasına önayak olabilirsiniz.
Atölyeler: Evrim kuramının işleyişini daha iyi kavrayabilmek için 21 Aralık Cumartesi günü oturumlardan sonra Garanti Kültür Merkezi’nin dersliklerinde interaktif atölyeler gerçekleştirilecektir. Atölyeler saat 17.00’de başlayacak, yaklaşık bir saat sürecektir. Katılım için gün içinde kayıt olmanız gereklidir.
1- Zamanda Yolculuk
İnsan aklını zorlayan 4,5 milyar yıllık zaman süreci içerisinde bebek Dünyadan bugüne doğru zamanda yolculuk yaparak Dünya tarihindeki konumumuzu daha iyi anlayacak, doğa karşısında ki değerimizi bir kez daha sorgulayacaksınız.
Yürütücü: Çiçek Dilek BAKANAY
2- Av mısın? Avcı mı? Bir doğal seçilim öyküsü
Evrimin en önemli mekanizmalarından biri olan doğal seçilimi daha iyi kavramak için av ya da avcı olmaya çağırıyoruz. Avın içinde bulunduğu doğaya uyarlanımı ve avcıda keskin gözlerin evrimi... Ancak bu oyunda kazanan yine doğa olacaktır.
Yürütücü: İstem FER
3- Caminalcule: Sınıflandırma ve evrim oyunu
Bu etkinlikte evrimsel biyolog ve sistematikçi Joseph Camin tarafından üretilmiş hayali bir hayvan grubu olan Kaminalküllerin taksonomosini yapacak ve soyoluş ağacını çizeceğiz. Bu etkinliğin amacı sınıflandırmanın kurallarını ve evrim sürecinin bazı yönlerini öğrenmektir. Bunu hayali canlılarla yapmamızın nedeni, bu canlıların nasıl sınıflandırılacağı ile ilgili bir önyargının olmamasıdır. Yani tıpkı bir taksonomist gibi ilk defa karşı karşıya kaldığımız canlılarda yakınsak evrimin doğurmuş olabileceği sıkıntılarla uğraşacaksınız.
Yürütücü: Kahraman İPEKDAL